Basında Troya: Troya’nın Katmanlarında Yolculuk

Basında Troya: Troya’nın Katmanlarında Yolculuk

Troya Yılı basında dikkat çekmeye devam ediyor. Bu kez de Karar.com’dan İnci Döndaş Troya Yılı ve Troya Yılı etkinliklerine dair bir yazı hazırladı.

Türkiye’nin en önemli tarihi mekanlarından Troya Antik Kenti Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Rüstem Aslan ile karşılıklı iki duvar arasında yüzlerce yıl fark bulunan höyüğü gezdik. Gezide bu yıl açılacak müzenin inşasından kazıdaki tüm yeniliklere her şeyi konuştuk. Aynı zamanda Troya’nın kitabını yazan Aslan, Troyalıların Anadolulu olduğunu söylüyor.

Binlerce yıl önce inşa edilen bir höyükte dolaşmak, 3 bin yıldan fazla zaman dilimindeki uygarlıkları izleme olanağı sağlayan kalıntıları görmek, karşıda Ege Denizi’ne bakmak… Troya’ya gittiğinizde işte tüm bunları yapma şansına sahipsiniz. Karşılıklı iki duvar arasında yüzlerce yıl fark olan höyüğü Troya Antik Kenti Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Rüstem Aslan ile gezerseniz oradaki tarihi katmanları en ince ayrıntısına kadar öğrenebiliyorsunuz. Rüstem Aslan, 1988 yılında Prof. Dr. M. Osman Korfmann’ın başlattığı yeni dönem Troya kazılarına öğrenci olarak katılmış; daha sonra ise yüksek lisans ve doktorasını Almanya’da Troya üzerine yapmış bir isim. Aslan, Doğan Kitap’tan çıkan ‘Yeni Başlayanlar İçin Troya’da hem tarihle hem de edebiyatla ilgili tüm bilgisini ortaya koyuyor.

UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi’ne kabulünün 20’nci senesi kutlanan Troya Antik Kenti, 2018’in ‘Troya Yılı’ ilan edilmesi üzerine tüm Dünyadan ziyaretçi akınına uğruyor. En erken yerleşim katmanı M.Ö. 3 bin-2 bin 500 ile Erken Tunç Çağı’na tarihlenen, daha sonra sürekli yerleşim gören ve yerleşim katmanları Roma Dönemi ile sona eren antik kent, kesintisiz katmanlaşmayla Avrupa ve Ege’deki diğer arkeolojik alanlar için referans görevi görüyor.

İlk olarak 1871’de Heinrich Schliemann, daha sonra W. Dörpfeld, C.W. Blegen tarafından kazılan, Çanakkale’nin Tevfikiye köyü sınırları içindeki arkeolojik şehirde kazılar halen sürdürülüyor. Antik dönemin ünlü ozanı Homeros’un, M.Ö. 730 yılında yazdığı, 10 yıllık Troya Savaşı’nın son 51 gününün anlatıldığı, 15 bin 693 dize, 24 farklı bölümden oluşan İlyada Destanı’nda yer verdiği Troya’nın ünü, başrolünü Brad Pitt’in üstlendiği ‘Troy’ filmiyle üst seviyeye ulaştı. Bu arada o filmde kullanılan at, şu an Çanakkale merkezde sergileniyor. Gezi boyunca Troyakazılarının sürecini en başından bugüne kadar anlatan Aslan, kentin Yunan değil Troyalıların Anadolulu olduğunu söylüyor. Aslan’ın verdiği ilginç bilgilerden biri de nasıl ki Çanakkale Savaşı’ndaki şehitler için Gelibolu’da şehitlik bulunuyorsa, Troya ve yakın çevresinde (Erenköy’den Geyikli’ye kadar) 50’ye yakın mezar tepesinin yer alması… Aslan, kitabında hem Troya Savaşı’nın ayrıntılarını hem de höyükle ilgili tüm bilgileri kaleme almış. Üstelik okuru bilgiye boğmadan, akıcı bir dille tüm o efsaneleri sunuyor. Aslan sadece Troya’yı anlatmakla kalmıyor, kazı başkanı olarak höyükte zamanla turistler tarafından aşındırılan yolları korumak amaçlı ahşap yolların yapımı için ön ayak olmuş. Bu yolların dizaynı engellilerin de ziyaretini hayli kolaylaştıracak.

Bu arada Troya, özellikle Uzakdoğu’dan yoğun talep görüyor ve her geçen yıl ziyaretçi sayısı artıyor. Aslan 2018’in ‘Troya Yılı’ ilan edilmesinin de etkisiyle antik kente bu dönem bir milyon ziyaretçi beklediklerini söyledi.

Troya ile ilgili bir başka yenilik ise Troya Müzesi’nin inşası. 15 Ağustos’ta açılması planlanan müze fikri dönemin kazı heyeti başkanı Prof. Dr. Manfred Osman Korfmann tarafından oluşturulmuş, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca devam ettirilerek bir yarışma düzenlenmişti. Bu yarışmayı kazanan Yalın Mimarlık’a ait (Ömer Selçuk Baz) müzenin inşasında son aşamaya gelindi. Müzeyi ziyarete giriş rampasından başlanarak, giriş katından itibaren 7 başlığa bölünmüş bir hikaye takip ediliyor. Troas Bölgesi Arkeolojisi, Troya’nın Tunç Çağı, İlyada Destanı ve Troya Savaşı, Antik Dönemde Troas ve İlion, Doğu Roma ve Osmanlı Dönemi, Arkeoloji Tarihçesi, Troya’nın İzleri olarak kategorize edilen hikayelerin arkeoloji Dünyasına yön veren eserleri ziyaretçiyle buluşturulacak.